Pierwsza Pomoc Przedmedyczna
- Jak Udzielić Pierwszej Pomocy?
- Apteczka Pierwszej Pomocy I Zestaw Ratowniczy
- Zanim Zaczniesz Ratować
- Wzywanie Pomocy
- Wypadek Drogowy
- Jakich Obrażeń Możemy Się Spdziewać ?
- Jak Wyciągamy Rannego Z Samochodu ?
Strona źródłowa:
Ocena stanu poszkodowanego:
"W celu dokonania oceny podstawowych funkcji życiowych pacjenta, należy sprawdzić czy poszkodowany:
1. Jest przytomny?
Ratownik powinien głośno odezwać się do pacjenta (np.: Jak Pan/Pani się czuje?) oraz sprawdzić reakcję na mocne dotknięcie (potrząsanie, klepnięcie w policzek) lub ból - uszczypnięcie płatka usznego. W ten sposób można uniknąć przeprowadzania zabiegów reanimacyjnych u przytomnego pacjenta. Należy pamiętać, że jeśli mamy do czynienia z urazami głowy lub szyi, podejrzewamy uszkodzenie kręgosłupa i pacjenta można poruszyć tylko wtedy, jeśli jest to absolutnie niezbędne! Nieprawidłowe poruszenie może doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego, a tym samym do paraliżu.
2. Oddycha?
Zatrzymanie oddechu stwierdza się w nastepujący sposób:
- objawem nasuwającym podejrzenie jest sinicze zabarwienie skóry,
- przy dokładnej obserwacji nie widać ruchów oddechowych klatki piersiowej ruchy te nie są wyczuwalne również po przyłożeniu dłoni ratownika do klatki piersiowej i brzucha ratowanego,
- niesłyszalny i niewyczuwalny jest strumień powietrza wydychanego z ust i nosa pacjenta,
- przy częściowej niedrożności dróg oddechowych słychać odgłosy chrapania i bulgotu
3. Ma zachowane krążenie?
Objawy nagłego zatrzymania krążenia występują w następującym porządku czasowym:
- natychmiast: brak tętna na tętnicy szyjnej,
- po 10-20 sekundach: utrata przytomności,
- po 15-30 sekundach: zatrzymanie oddechu lub chwytanie powietrza,
- po 60-90 sekundach: szerokie źrenice, bez reakcji na światło (tzw. sztywne) Bladość lub sinica skóry oraz szerokie źrenice nie stanowią jednak pewnych objawów zatrzymania krążenia, gdyż mogą towarzyszyć innym stanom chorobowym.
Badanie tętna: tętno może być badane w trzech miejscach:
- na tętnicy szyjnej
- na tętnicy udowej
- na tętnicy promieniowej
(u dziecka poniżej 1 roku życia na tętnicy ramiennej)
Gdy u nieprzytomnego pacjenta nie ma bezpośredniego podejrzenia zatrzymania krążenia, można najpierw kontrolować tętno na tętnicy promieniowej. Przy niewyczuwalnym tętnie promieniowym, należy badać tętnicę szyjną. Wskazane jest badanie tętna najpierw po jednej, później po drugiej stronie szyi, ale nigdy jednocześnie. Z powodu np. obrzęku tętno może być niewyczuwalne po jednej stronie, dlatego więc sprawdzamy obustronnie.
Brak tętna na tętnicy szyjnej rozstrzyga o zatrzymaniu krążenia.
Kontrola czynności życiowych pacjenta musi przebiegać możliwie szybko.
Dlatego doświadczony ratownik sprawdza wszystkie kliniczne objawy życia jednocześnie:
- wezwanie pacjenta,
- obserwacja ruchów klatki piersiowej i zabarwienia skóry,
- badanie tętna na tętnicy szyjnej
Dzięki temu można w ciągu kilku sekund rozpoznać utratę przytomności, zatrzymanie krążenia i oddychania.
Reanimacja
Jeśli pacjent nie oddycha, bardzo ważne jest szybkie rozpoczęcie reanimacji
Już po 4 minutach w niedotlenionym mózgu poszkodowanego powstają nieodwracalne zmiany, które uniemożliwią późniejsze odratowanie pacjenta.
Udrożnienie dróg oddechowych
U głęboko nieprzytomnego pacjenta język opada do części krtaniowej gardła, blokując wejście do krtani. Najczęściej drożność dróg oddechowych można odzyskać przez odgięcie głowy ratowanego ku tyłowi w następujący sposób:
Głowa odchylana jest do tyłu dłonią ułożoną na czole pacjenta, podczas gdy druga ręka ciągnie jego podbródek ku górze. Należy zwrócić uwagę, by nie uciskać miękkiej okolicy podżuchwowej. Ta metoda udrożniania dróg oddechowych, jako bardzo skuteczna, jest godna polecenia nieprofesjonalnym ratownikom.
Poduszka lub zwinięty koc pod barkami utrzymuje głowę pacjenta w odgięciu.
W przypadku podejrzenia uszkodzenia kręgosłupa szyjnego głowa pacjenta nie powinna być odginana do tyłu. Wtedy drożność uzyskujemy w następujący sposób:
1. Ręce ratownika ułożone z boków głowy pacjenta
2. Cztery palce obu rąk obejmują kąt żuchwy i ciągną ją do przodu. Zęby żuchwy wysuwają się przy tym przed zęby szczęki.
3. Kciuki odsuwają wargę dolną ku dołowi i aby otworzyć usta pacjenta naciskają brodę.
Głowę należy stabilizować ostrożnie !
Jeżeli pacjent nie może oddychać pomimo prawidłowego udrożnienia, należy przyjąć możliwość zatkania dróg oddechowych ciałem obcym. Trzeba wtedy otworzyć usta ratowanego i wydobyć ciała obce (krew, wymiociny, sztuczna szczęka, resztki pokarmowe) z jamy ustnej. Można tego dokonać wskazującym i środkowym palcem.
Jeżeli podejrzewane przez nas ciała obce znajdują się poza zasięgiem wzroku, wykonujemy rękoczyn Heimlicha (tak, jak u osoby nieprzytomnej)
Reanimacja oddechowa
Istnieją dwie metody sztucznego oddychania: usta- usta i usta-nos. Niezależnie jednak od rodzaju zastosowanej metody należy pamiętać o mocnym odchyleniu głowy ku tyłowi, co czyni drogi oddechowe drożnymi. Jeśli jednak podejrzewamy uraz odcinka szyjnego kręgosłupa (rany głowy lub szyi, upadek z wysokości, wypadek komunikacyjny) głowy odchylać nie wolno!
Metoda usta-usta
Głowa silnie odgięta. Dłoń oparta na czole chorego, kciuk i palec wskazujący szczelnie zaciskają nos. Usta ratowanego lekko rozchylone. Ratujący przyciska swoje szeroko rozwarte usta do ust chorego i robi wdech (nie za głęboki nieco głębszy niż przy normalnym oddychaniu).
Po wdmuchnięciu cofa szybko swoją głowę. Patrząc kątem oka na klatkę piersiową ratowanego może po ruchach żeber ocenić skuteczność sztucznego oddychania. Słychać również szmer powietrza wydobywającego się z ust chorego i wyczuwa się jego przepływ. Przy tej metodzie istnieje obawa, że powietrze zamiast do tchawicy trafia przez przełyk do żołądka. Przy rozdęciu żołądka łatwo może dojść do wymiotów (obawa zachłyśnięcia).
Aby temu przeciwdziałać, należy powoli wdmuchiwać powietrze ratowanemu wydech ratownika powinien trwać ok. 1,5-2 sekundy. W żadnym przypadku nie należy uciskaniem brzucha usiłować opróżnić żołądek z powietrza, jakie się do niego przypuszczalnie dostało.Stwarza to zagrożenie ostrego zachłyśnięcia.
Metoda usta- nos
Głowa jest odgięta, szyja wyprostowana. Ręka przytrzymująca żuchwę zamyka szczelnie usta chorego. Najlepiej jest jeszcze docisnąć kciukiem dolną wargę do górnej. Ratujący szeroko otwartymi ustami obejmuje szczelnie nos chorego i wydycha powietrze z płuc. Następnie należy wycofać swoją głowę i dokonać obserwacji powodzenia sztucznej wentylacji.
Obie metody są równorzędne. Wybór należy do ratownika, a także zależy od zaistniałej sytuacji - np. rany nosa, niemożliwe do usunięcia ciało obce w ustach.
Sztuczne oddychanie u niemowląt i małych dzieci
Ze względu na małe wymiary twarzy niemowląt i małych dzieci, ratujący obejmuje swymi ustami zarówno usta jak i nos dziecka. Objętość wdmuchiwanego powietrza musi być znacznie mniejsza niż u dorosłych, często wystarczają pełne usta. Główkę dziecka odchylamy umiarkowanie.
Częstość sztucznego oddychania jest następująca:
- u dorosłych co 5 sekund
- u dzieci co 4 sekundy
- u niemowląt i małych dzieci co 3 sekundy
Reanimacja krążeniowa
Po ustaleniu rozpoznania zatrzymania krążenia należy ułożyć pacjenta płasko na twardym podłożu. Uniesienie nóg ku górze zwiększa szanse udanej reanimacji krążeniowej. Klatkę piersiową pacjenta należy odsłonić z odzieży. Punkt nacisku do masażu pośredniego serca znajduje się na dolnej trzeciej części mostka - w odległości 3 palców powyżej wyrostka mieczykowatego.
Technika masażu pośredniego serca u dorosłych
1. Jeden nadgarstek opiera się na punkcie ucisku w dolnej połowie mostka, w osi ciała.
2. Drugi nadgarstek ułożony jest na pierwszym. Palce obu rąk są uniesione lub splecione, tak, by uniknąć złamania żeber przy ucisku.
3. Faza ucisku - Ramiona wyprostowane, barki pionowo nad mostkiem, który jest wciskany na głębokość 3-5 cm. Ratownik powinien używać ciężaru swego tułowia, przekazywanego przez wyprostowane ramiona.
4. Faza rozluźnienia - Odciążenie mostka bez odrywania nadgarstka od punktu uprzedniego nacisku klatka piersiowa wraca do pozycji wyjściowej.
Fazy ucisku i rozluźnienia trwają mniej więcej równie długo. Ruchy powinny być płynne, nie szarpane. W żadnym przypadku nie należy przerywać masażu na dłużej niż kilka sekund.
Podczas reanimowania, zwłaszcza ludzi starszych, może dojść do złamań żeber lub mostka. Pomimo tego reanimację należy prowadzić dalej!
Masaż pośredni serca u niemowląt i małych dzieci
Siła ucisku jest znacznie mniejsza, często wystarcza jedna ręka, a u niemowląt nawet uciskanie tylko dwoma palcami. Odszukanie punktu nacisku: u dzieci 2 palce powyżej wyrostka mieczykowatego,u niemowląt szerokość palca poniżej linii łączącej brodawki sutkowe.
Częstotliwość wykonywania pośredniego masażu serca:
- u dorosłych 80-100/min
- u dzieci 80-100/min
- u niemowląt i małych dzieci 100/min
Połączenie sztucznego oddychania i masażu pośredniego serca
Od początku roku 2001 weszły w życie nowe standardy dotyczące reanimacji krążeniowo - oddechowej. Nie ma już rozróżnienia na metody jednego i dwóch ratowników. W każdej sytuacji proporcje masażu i sztucznego oddychania mają się jak 15:3. Na każde dwa wdechy przypada 15 uciśnięć mostka. Kontrolujemy oddech i tętno po każdych 4 cyklach.
Akcję reanimacyjną prowadzimy aż do przybycia lekarza. Wcześniejsze jej zakończenie jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy ratownik z powodu wyczerpania nie jest zdolny do dalszego działania.
Należy zdawać sobie sprawę, że opisane powyżej działania przeważnie nie przywrócą pacjentowi podstawowych funkcji życiowych. Może to nastąpić dopiero po interwencji lekarza, który będzie mógł podać odpowiednie leki, a także zadecyduje o defibrylacji. Ale nawet najlepszy specjalista z najlepszym sprzętem będzie bezradny, jeśli od zatrzymania krążenia minęło kilka minut, podczas których reanimacja bezprzyrządowa nie była prowadzona. Dlatego tak bardzo liczy się czas i natychmiastowe rozpoczęcie czynności ratowniczych."
Storna źródłowa:
"Poniżej podajemy przykładowe wyposażenie poszczególnych apteczek do samodzielnego skompletowania. Ze względu na brak przepisów regulujących nie są one obligatoryjne, z wyjątkiem oznakowania - biały krzyż na zielonym tle.
Należy zwrócić uwagę, że od 1 maja 2004 r. wyroby medyczne, czyli wszystko co służy do leczenia, poprawy stanu zdrowia, a nie jest lekiem, muszą posiadać znak CE.
Apteczka pierwszej pomocy
1. Apteczka samochodowa
- opatrunek gazowy 1/4m2 (3 szt.),
- opaska dziana 4 m x 10cm (2 szt.),
- elastyczna siatka opatrunkowa CODOFIX nr 6 (1 szt.),
- elastyczna siatka opatrunkowa CODOFIX nr 4 (2 szt.),
- plaster opatrunkowy (2 szt.),
- chusta trójkątna (2 szt.),
- maseczka do sztucznego oddychania (1 szt.),
- chusteczki odkażające (2 szt.),
- rękawiczki jednorazowe lateksowe (2 pary),
- agrafka (4 szt.),
- koc ratunkowy (1 szt.),
- kamizelka ostrzegawcza z paskiem fluorescencyjnym (1 szt.),
- młotek bezpieczeństwa (1 szt.),
- kołnierz usztywniający (1 szt.).
2. Apteczka turystyczna
- agrafki (4 szt.),
- aparat do sztucznego oddychania (1 szt.),
- chusta trójkątna (1 szt.),
- chusteczki odkażające (2 szt.),
- gaza opatrunkowa baweł. jał. 1m2 (1 op.),
- koc ratunkowy (1 szt.),
- kompres jałowy 7,0 x 7,0cm (1 op.),
- nożyczki (1 szt.),
- opaska dziana podtrzym. 4m x 10cm (2 op.),
- opaska dziana podtrzym. 4m x 5cm (2 op.),
- siatka opatr. CODOFIX nr 2 (30cm) (1 szt.),
- siatka opatr. CODOFIX nr 6 (30cm) (1 szt.),
- plastry z opatrunkiem (10 szt.),
- przylepiec Polovis 1,5 m x 2,5 cm (1 szt.),
- rękawice lateksowe (1 para.),
- woda utleniona (1 szt.).
Zestaw ratowniczy
Posiadanie dobrze wyposażonego zestawu ratowniczego bardzo często ułatwia sprawne i efektywne udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu, nawet przez osobę mającą podstawową wiedzę i umiejętności w tym zakresie.
W skład zestawu ratowniczego dla nieprofesjonalistów wchodzi:
1. Część opatrunkowa
- kompres gazowy jałowy 9 cm x 9 cm (5 opak.),
- kompres gazowy jałowy 5 cm x 5 cm (5 opak.),
- gaza bawełaniana jałowa 1 m2 (2 szt.),
- gaza bawełaniana jałowa 1/4 m2 (2 szt.),
- opaska opatrunkowa dziana 4 m x 5 cm (4 szt.),
- opaska opatrunkowa dziana 4 m x 10 cm (8 szt.),
- chusta trójkątna z włókniny (2 szt.),
- opaska elastyczna 5 m x 10 cm (3 szt.),
- plaster z opatrunkiem 6 cm x 1 m (1 szt.),
- zestaw plastrów z opatrunkiem o różnych rozmiarach (2 szt.),
- przylepiec bez opatrunku 5 cm x 5 m (1 szt.),
- przylepiec bez opatrunku 2,5 cm x 5 m (1 szt.),
- codofix w rozmiarach 1, 2, 3, 6 (po 1 szt.),
- aqua-żel 5,5 cm x 11 cm (owalny) (5 szt.),
- aqua-żel 10 cm x 12 cm (5 szt.),
- woda utleniona 100 ml (1 szt.),
- sól fizjologiczna 200 ml (2 szt.).
2. Sprzęt ratunkowy
- koc ratunkowy (2 szt.),
- chusteczki odkażające (10 szt.),
- aparat do płukania oka (1 szt.),
- szyna unieruchamiająca Kramera (2 szt.),
- kołnierz usztywniający regulowany (1 szt.),
- chusta do sztucznego oddychania (2 szt.),
- maska do sztucznego oddychania (1 szt.),
- rurki ustno-gardłowe Guedela (1 kpl.),
- rękawiczki lateksowe (5 par.),
- nożyczki (1 szt.),
- nóż lub skalpel (1 szt.).
3. Pozostałe wyposażenie
- kamizelka ostrzegawcza (1 szt.),
- młotek bezpieczeństwa (1 szt.),
- latarka (1 szt.),
- worek na odpady (2 szt.)
To wszystko umieszczone i zabezpieczone przed swobodnym przemieszczaniem się w torbie transportowej lub plecaku, najlepiej z cordury. Torba lub plecak muszą być odpowiednio oznaczone opisem lub biały krzyżem na zielonym tle.
Powyższy skład może być dostosowany do indywidualnych potrzeb."
Storna źródłowa:
"Dobrze byłoby, gdyby każdy z nas znał podstawy udzielania pierwszej pomocy, aby umieć zachować się w różnych przypadkach, które spotykamy w swoim życiu. Oto garść porad, które nam w tym pomogą.
Jeśli masz do czynienia z ofiarą tragicznego wypadku, zawsze stosuj się do poniższych zasad:
- Najpierw ostrożnie zbadaj ofiarę. Podchodząc do poszkodowanego należy ocenić jego miejsce pod kątem bezpieczeństwa dla siebie i chorego (główna zasada to: bezpieczeństwo ratownika jest zawsze najważniejsze). Również ze względu bezpieczeństwa do leżącej ofiary podchodź od strony głowy.
- Sprawdź jego reakcję. Spytaj poszkodowanego: Co się stało? jeśli nie odpowie - uszczypnij go pod nosem.
- Sprawdź: czy język, wydzieliny lub jakieś obce ciało nie blokuje dróg oddechowych ofiary? Jeśli drogi oddechowe nie są drożne, oczyść je. Delikatnie odchyl jego głowę do tyłu - często ten ruch przywraca normalny oddech.
- Czy ranny oddycha? Jeśli nie, zastosuj sztuczne oddychanie.
- Czy ma tętno? Jeśli nie ma, serce nie pracuje. Zastosuj reanimację.
- Czy ma krwotok? Jeśli jest, staraj się go zatamować.
- Jeśli przestało pracować serce, poszkodowany nie oddycha trzeba natychmiast wezwać pogotowie. W tym czasie druga osoba musi bez zwłoki rozpocząć ratowanie ofiary. Tak samo należy postąpić, kiedy mamy do czynienia z poważnym krwotokiem lub poważnym urazem głowy.
- Jeśli jesteś sam, chwilę czasu na wezwanie pogotowia będziesz miał po wykonaniu pierwszych 4 serii reanimacji.
- W niektórych przypadkach można bezpiecznie zmieniać położenie ciała rannego. Gdy jednak ofiara ma poważne obrażenia szyi lub pleców, nie wolno jej ruszać - chyba że ratujemy ją przed pożarem, wybuchem itp.
- Sprawdź, czy ofiara nie ma uszkodzonego kręgosłupa.
- U ofiar wypadków samochodowych zawsze musisz podejrzewać uszkodzenie kręgosłupa.
- Dopilnuj, by ranny leżał i był spokojny.
- Jeśli wymiotował - a masz pewność, że nie uszkodził kręgosłupa - ułóż go na boku w pozycji bocznej ustalonej, by się nie udusił.
- Okryj go kocami lub płaszczami, by nie tracił ciepła.
- Jeśli to konieczne, rozetnij ubranie. Nie zdzieraj ubrania z poparzonych miejsc, chyba że wciąż się tli.
- Uspokój ofiarę i sam zachowaj spokój. To pozwoli rannemu opanować strach, dzięki czemu nie wpadnie w panikę.
- Nie podawaj płynów osobie nieprzytomnej lub półprzytomnej, jak też osobie skarżącej się na ból brzucha (obrażenia narządów wewnętrznych).
- Nie próbuj jej cucić, poklepując bądź potrząsając nią, ponieważ osoba taka po dojściu do siebie w pierwszym odruchu może spróbować ci oddać.
- Wśród rzeczy ofiary poszukaj informacji o szczególnych jej problemach zdrowotnych - alergiach lub chorobach wymagających specjalnego postępowania - ewentualnie bransoletki lub wisiorka, które by o tym informowały.
- Nie zabieraj ze sobą dokumentów poszkodowanego. Przekaż je lub lepiej wskaż gdzie leżą osobie upoważnionej (rodzina, policja).
Naucz się udzielania pierwszej pomocy, czyli techniki ratowania."
Storna źródłowa:
"Pamiętaj, aby jak najszybciej wezwać pomoc.
Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji z 2000 r.:
Jeżeli jest co najmniej dwóch ratujących, jeden z nich udaje się po pomoc, zaraz po stwierdzeniu, że poszkodowany nie oddycha. Gdy na miejscu wypadku jest jeden ratujący, a poszkodowany jest osobą dorosła, która nie oddycha, prawdopodobnie w wyniku choroby serca, należy natychmiast wezwać pomoc (najpierw wzywasz pomoc, a następnie reanimujesz, gdyż masaż serca może przedłużyć się do kilkudziesięciu minut), ostateczna decyzja zależy od dostępu środków łączności ze służbami ratowniczymi.
W przypadku prawdopodobieństwa utraty przytomności w wyniku braku oddechu, np. urazu, utonięcia, zadławienia, zatrucia oraz gdy poszkodowanym jest niemowlę lub dziecko ratujący powinien przez około 1 minutę wykonywać zabiegi przywracające podstawowe czynności życiowe (oddech, praca serca).
Meldunek o wypadku powinien zawierać następujące dane (dotyczy wszystkich numerów ratunkowych):
- Co? - rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodów, upadek z drabiny, utonięcie. atak padaczki, itp.),
- Gdzie? - miejsce wypadku,
- Ile? - liczba poszkodowanych,
- Jaki? - stan poszkodowanych,
- Co robisz? - informacja o udzielonej dotychczasowo pomocy,
- Kim jesteś? - dane personalne osoby wzywającej pomoc (numer telefonu z którego dzwonisz).
Gdy istnieją wskazania o dodatkowym niebezpieczeństwie (np. cysterna) - poinformuj o tym.
Pamiętaj!!! Nigdy nie odkładaj pierwszy słuchawki !!!
Numery służb ratowniczych:
997- Policja
998- Straż Pożarna
999- Pogotowie Ratunkowe
112- telefonując z telefonu komórkowego lub stacjonarnego dodzwaniamy się do najbliższej jednostki Straży Pożarnej lub Policji. Połączenie jest bezpłatne, można je zrealizować z dowolnego telefonu komórkowego nawet bez logowania się do sieci operatora.
33 985 - numer Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, połączenie z każdego telefonu komórkowego
601 100 100- numer Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, połączenie z każdego telefonu komórkowego
601 100 300- numer komórkowy Górskiego oraz Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, dostępny jest dla wszystkich, a bezpłatny dla abonentów sieci Plus."
Storna źródłowa:
"Pamiętaj o zapewnieniu sobie bezpieczeństwa, sam nie możesz stwarzać sobie stanu zagrożenia
1. Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia miejsca i kierując koła w stronę pobocza, włącz światła awaryjne.
2. Nocą załóż na siebie coś jasnego lub przyczep sobie jakiś materiał odblaskowy i używaj latarki. Stosuj ogólne zasady bezpieczeństwa.
3. Wyślij świadków wypadku, aby ostrzegali nadjeżdżających kierowców oraz powiadomili policję, pogotowie ratunkowe.
4. Ustaw trójkąty ostrzegawcze lub światła w odpowiedniej odległości (wg kodeksu ruchu drogowego) od miejsca wypadku z obu stron.
5. Wyłącz zapłon we wszystkich uszkodzonych pojazdach i jeśli potrafisz, odłącz akumulator. Zamknij dopływ paliwa w pojazdach z silnikiem Diesla i w motocyklach.
6. Ustaw pojazdy w stabilnym położeniu. Jeśli samochód stoi normalnie, zaciągnij hamulec ręczny, włącz bieg lub zablokuj koła, spróbuj zabezpieczyć pojazd przed przewróceniem się.
7. Rozejrzyj się, czy istnieją fizyczne zagrożenia. Czy ktoś pali papierosa? Czy w najbliższym otoczeniu są pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny ładunek? Czy została zerwana napowietrzna linia energetyczna? Czy w pobliżu jest rozlane paliwo?
8. W wyniku zderzenia dochodzi do różnych obrażenia u kierowców i pasażerów. Szybko oceń stan poszkodowanych. Z samochodu wyciągaj ich tylko w niżej wymienionych sytuacjach: kiedy istnieje niebezpieczeństwo zapalenia się pojazdu, kiedy istnieje niebezpieczeństwo najechania na uszkodzony pojazd przez inny pojazd, lub kiedy potrzebna jest reanimacja poszkodowanego.
9. Zajmij się w pierwszej kolejności tymi, których życie jest zagrożone. Przeszukaj teren, żeby nie pozostawić ofiar rzuconych gdzieś dalej od miejsca wypadku, lub które same oddaliły się (szok powypadkowy).
10. Bezzwłocznie, jeśli jest potrzeba, przystąpić do reanimacji i opatrzyć obrażenia zagrażające życiu lub wyglądające niebezpiecznie. Jeśli to możliwe, zajmij się poszkodowanymi nie zmieniając ich pozycji (wyjątek - reanimacja).
11. Wstępnie zawsze zakładaj, że nastąpiło uszkodzenie kręgów szyjnych. Podtrzymuj rękami głowę i szyję ofiary, tak aby mogła ona swobodnie oddychać. W miarę możliwości obserwuj stale wszystkich poszkodowanych aż do nadejścia specjalistycznej pomocy."
Storna źródłowa:
"Zależnie od rodzaju kolizji, u kierowcy i pasażerów, dochodzi do różnych obrażeń. Rozróżniamy 4 rodzaje zderzeń występujących w wypadkach samochodowych:
1. Uderzenie z przodu - zderzenie czołowe
U kierowcy:
- złamanie kręgosłupa szyjnego,
- uszkodzenie centralnego układu,
- złamanie żeber,
- odma opłucnowa,
- tamponada serca,
- pęknięcie wątroby,
- pęknięcie śledziony,
- złamanie kończyn dolnych.
U pasażerów:
- możliwe są wszelkie obrażenia całego ciała.
2. Uderzenie z boku - zderzenie boczne
- złamanie kręgosłupa szyjnego,
- uszkodzenie centralnego układu nerwowego,
- złamanie żeber, obojczyka, kości ramiennej,
- obrażenia wewnętrzne wskutek nagłego przemieszczenia się narządów w klatce piersiowej i jamie brzusznej,
- złamanie miednicy i kończyn dolnych.
3. Uderzenie z tyłu
- uszkodzenie kręgosłupa szyjnego (przemieszczenie lub złamanie kręgów),
- uszkodzenie wiązadeł i mięśni szyi.
4. Dachowanie samochodu
- mogą wystąpić wszystkie wyżej wymienione obrażenia."
Storna źródłowa:
"W celu wyjęcia poszkodowanego z pojazdu należy:
- stanąć z tyłu poszkodowanego,
- włożyć ręcę pod jego pachy,
- jedną ręką przytrzymać brodę poszkodowanego,
- lekko naciągnąć wzdłuż osi ciała (nie na boki),
- położyć jego głowę między swoim barkiem a głową, przez cały czas utrzymując ją w tej ustabilizowanej pozycji,
- drugą ręką chwycić za przedramię,
- w takiej pozycji wyciągamy z samochodu.
Uwaga:
Stopy, szczególnie u kierowcy, mogą być zaklinowane przez pedały hamulca i sprzęgła. W takim przypadku w pierwszej kolejności delikatnie odblokowujemy nogi lekko zginając je w kolanach. Po wydobyciu z pojazdu należy kontynuować stabilizację głowy i szyi równocześnie udrożniając drogi oddechowe."
