(Prawie) wszystko o hakach
Jeśli chcemy ciągnąć przyczepkę towarową lub kempingową, musimy zainstalować w naszym aucie hak. Wbrew pozorom nie jest to tylko kawałek hartowanego metalu, na którym możemy oszczędzić. Od tego, jaki on będzie i jak go zainstalujemy, może zależeć czyjeś życie.
Często się zdarza, że musimy przewieźć coś o większych gabarytach niż pojemność naszego bagażnika albo znużeni wypoczywaniem w zaciszu hoteli decydujemy się na wakacje z przyczepą kempingową. Niezbędne staje się wówczas posiadanie haka holowniczego.
Wydawać się może, że nie ma nic prostszego - tylko kupić hak i szybko go zamontować. Tymczasem to, co pozornie jest proste i nierzadko tanie, może w niedługiej przyszłości zaowocować zagrożeniem bezpieczeństwa nas samych, naszych bliskich bądź innych uczestników ruchu drogowego.
Hak holowniczy
Niewielu kierowców uświadamia sobie fakt, że od wyboru jakości haka holowniczego zależeć może ich bezpieczeństwo. A przecież będzie on jedynym ogniwem łączącym auto z przyczepą obciążoną nierzadko masą ponad tony! Także jego konstrukcja i sposób zamontowania do podwozia pojazdu mają istotny wpływ na trwałość auta. Zdarzały się już wypadki, że hak montowany był do płyty podłogowej, a ta pod wpływem znacznego obciążenia ulegała odkształceniu. Dlatego też zawsze powinniśmy wybierać haki znanych, markowych producentów, z niezbędnymi świadectwami. Hak i sposób jego montażu powinien być także dopasowany do naszego modelu samochodu. Wszelkie oferowane przez warsztaty przeróbki haków nieoryginalnych (cięcia, wyginanie, spawanie itp.) potraktujmy raczej w kategorii mało śmiesznego żartu.
Innym zagadnieniem związanym z bezpieczeństwem jest kwestia instalacji haków demontowalnych (patrz apla obok). W wielu krajach Europy Zachodniej samochód nie może poruszać się po drodze z hakiem, jeśli nie ciągnie on przyczepy lub zasłania tablice rejestracyjne. Dlatego też już od wielu lat producenci oferują specjalne haki demontowalne, które po użyciu można wyjąć z jarzma. Jarzmo i gniazdo elektryczne są tak najczęściej umieszczone, że nie wystają poza obrys samochodu nie powodując żadnego zagrożenia. Tak więc instalacja takiego haka nie tylko wpływa na polepszenie bezpieczeństwa, ale ma także swój aspekt estetyczny.
Nie ma także obawy co do trwałości i wygody używania takich rozwiązań. Specjalny system blokowania prowadnicy w jarzmie zapewnia trwałe i - co najważniejsze - mogące przenieść duże obciążenia połączenie. Także montaż i demontaż takiego haka (ograniczający się tylko do odpowiedniego ustawienia mechanicznego spustu) nie sprawi nikomu większego problemu.
Gdzie montować?
I znowu trzeba powrócić do kwestii ceny. Profesjonalny montaż haka holowniczego musi potrwać. Jeśli jest on przystosowany do danego typu auta, nie powinno być żadnych problemów. Jeśli zaczynamy eksperymentować z przeróbkami, wtedy zaczynamy zabawę jak z odbezpieczonym granatem. Uda się albo i nie. W wyspecjalizowanych warsztatach zazwyczaj zaproponują nam zestaw przeznaczony do naszego auta. Ale wraz z montażem będzie miał swoją cenę. W mniejszych możemy usłyszeć propozycję dostosowania tego co mają do samochodu i za niższą kwotę. Radzimy jednak nie próbować takich rozwiązań. Podobnie jak nie radzimy montować haków już używanych, prostowanych czy - co gorsza - spawanych.
W takich przypadkach to już nie oszczędności, a głupota, która może poważnie zagrozić bezpieczeństwu na drodze.
Instalacja haków przystosowanych do zamontowania w konkretnym modelu samochodu nie jest skomplikowana. Znane są miejsca, gdzie poszczególne elementy konstrukcyjne mają się ze sobą łączyć i jak je poprowadzić. Pewną niedogodnością będzie sytuacja, gdy gdzie indziej kupujemy hak i gdzie indziej go montujemy. Wtedy podczas zakupu może być niezbędne bardzo precyzyjne podanie modelu auta i daty jego produkcji (mogą się bowiem zmienić jakieś rozwiązania konstrukcyjne).
Ważnym elementem są także zestawy elektryczne (służące do połączenia gniazda elektrycznego z instalacją auta). Postęp w instalacji elektrycznej samochodów jest bowiem tak duży, że może się okazać, iż będzie to najwrażliwszy z punktów montażu. A zła praca komputera, przepalenie się bezpieczników czy uszkodzenie przekaźników mogą być widocznym sygnałem, że coś jest nie tak. Chcąc uniknąć takich kłopotów, warto jest upewnić się, czy niezbędny będzie montaż oryginalnego zestawu elektrycznego.
Właściwe zamontowanie haka to jeszcze, niestety, nie wszystko. Teraz kolej na przegląd techniczny (patrz apla obok) i uzyskanie niezbędnego wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Wpis ten jest bezterminowy, ale musimy pamiętać, że przy każdej kontroli technicznej auta, osoba jej dokonująca ma prawo odmówić nam przedłużenia rejestracji, jeśli hak holowniczy lub instalacja elektryczna nie będzie spełniała warunków technicznych. W trosce o własne bezpieczeństwo powinniśmy go także sami regularnie kontrolować, a wszelkie sygnały świadczące o jego zużyciu czy uszkodzeniu traktować bardzo poważnie.
Oddzielną kwestią jest też to, jaką masę holujemy. Reguluje to nasza kategoria prawa jazdy i tabliczka znamionowa samochodu, pozwalająca na ciągnięcie przez auto tylko takiej przyczepy, której masa nie przekracza podanych wartości.
Przed wyruszeniem w drogę z takim zestawem zawsze popróbujmy wykonywania podstawowych manewrów.
Dariusz Kowalczuk
Tekst główny artykułu z wydania 38/01 ze strony 32 Auto Świat
