Witam ponownie, dostałem w wiadomościach prywatnych, kilka pytań od użytkowników formum odnośnie mojej pracy i poszczególnych pytań w niej zawartych. Odpowiadam na forum:
Ad. 1
2.4 rodzaje wyjazdów turystycznych
Kruczek Zygmunt - "Kompendium pilota wycieczek", Wydawnictwo "Proksenia", s. 13
„Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) wyróżnia trzy zasadnicze formy turystyki:
a) krajową – obejmującą podróże mieszkańców po własnym kraju.
b) przyjazdową – obejmującą przyjazdy do danego kraju osób stale mieszkających za granicą.
c) wyjazdową – wyjazdy mieszkańców danego kraju za granicę.
Odpowiednie połączenie tych trzech podstawowych form turystyki, pozwala wyodrębnić trzy kolejne formy, co przedstawię na poniższym schemacie.”
Ryc. 4. Podstawowe formy turystyki według UNWTO (od strony popytu)
„Wyróżnić można wtedy trzy następujące formy turystyki:
a) turystykę wewnątrzkrajową - na którą składa się turystyka krajowa i przyjazdowa.
b) turystykę narodową – obejmującą turystykę krajową i wyjazdową.
c) turystykę międzynarodową – łączącą w sobie turystykę wyjazdową i przyjazdową.
Przedstawiona typologia nie wyczerpuje możliwości podziału turystyki. Zarówno w literaturze fachowej, jak i praktycznej działalności turystycznej, funkcjonuje znacznie więcej podziałów oraz wyodrębnianych form turystyki. Jednym z podstawowych, w którym zasadniczymi kryteriami są charakter przemieszczania się oraz ilość odwiedzanych miejscowości, jest podział na turystykę pobytową i turystykę wędrowną (nazywaną też wycieczkową).”
Turystykę można podzielić według kryterium motywu podróży osoby, która wyjeżdża. Na podstawie tego kryterium można wyróżnić następujące działy:
„Turystyka pobytowa – polega na przemieszczaniu się z miejsca stałego pobytu do jednej miejscowości, w której realizowane są podstawowe cele wyjazdu. Do najbardziej popularnych form turystyki pobytowej zaliczyć należy: wczasy pobytowe, kolonie, pobyty sanatoryjne, biwaki, itp.
Turystyka wędrowna – polega na ciągłym lub etapowym przemieszczaniu się turysty oraz odwiedzaniu różnych (co najmniej dwóch) miejscowości. Najbardziej popularne formy turystyki wędrownej to: wycieczki, obozy wędrowne, autostop, pielgrzymki, trampingi, trekking, itp.
Turystykę można podzielić także ze względu na powszechność uczestnictwa. Wyróżnia się wtedy turystykę masową (popularną), dostępną dla każdego i niewymagającą specjalnego przygotowania, oraz turystykę kwalifikowaną.
Turystyka kwalifikowana – charakteryzuje się tym, że wymaga od uczestników określonej kondycji psychofizycznej i specjalnego ekwipunku, przygotowania, oraz umiejętności posługiwania się odpowiednim sprzętem, często połączonej z formalnym wymogiem posiadania określonych uprawnień (np. turystyka piesza, górska, speleologiczna, narciarska, kolarska, kajakowa, żeglarska, itp.). Turystyce kwalifikowanej często towarzyszy element współzawodnictwa, np. w zdobywaniu określonych odznak turystyki kwalifikowanej PTTK. W ramach turystyki kwalifikowanej wykształciło się kilka charakterystycznych rodzajów imprez oraz specjalistyczne nazewnictwo, takie jak: rajd – charakteryzujący się tym, że turyści lub grupy turystów mają wyznaczone do przebycia różne trasy prowadzące do wspólnego miejsca spotkania (najczęściej dotyczy turystyki pieszej, chodź może odnosić się również do innych form turystyki, np. rajd rowerowy), spływ – odnosząc się do turystyki kajakowej, rejs – żeglarskiej.
Ze względu na czas trwania wyjazdu wyróżnia się turystykę: krótkoterminową (do trzech noclegów) oraz turystykę długoterminową (powyżej trzech noclegów). W ramach tej pierwszej można dodatkowo wyróżnić wyjazdy bez noclegowe oraz turystykę weekendową. Pierwsza z wymienionych form turystyki dotyczy wyjazdów, w których powrót następuje w tym samym dniu, co wyjazd. Natomiast turystyka weekendowa (nazywana też w Polsce wypoczynkiem sobotnio – niedzielnym) dotyczy głównie mieszkańców dużych miast i obejmuje wyjazdy rozpoczynające się w piątek popołudniu, soboty lub w dni przedświąteczne, a kończąca się w niedzielę, realizowane najczęściej w promieniu 100 km o miejsca stałego zamieszkania.
Ze względu na formę organizacji wyjazdu, zamawiania świadczeń oraz zaspokajania potrzeb, wyróżniamy turystykę zorganizowaną – gdzie turysta ma zapewnione podstawowe usługi za pośrednictwem organizatorów turystyki – i turystykę niezorganizowaną, gdzie turysta sam organizuje sobie wyjazd, sam realizuje program, oraz sam zabezpiecza swoje potrzeby bezpośrednio u usługodawców turystycznych. Ze względu na liczbę uczestników rozróżnia się turystykę indywidualną i grupową, przy czym ta ostatnia może mieć zarówno formę zorganizowaną, jak i niezorganizowaną. Przyjmując za podstawę podziału kryterium podmiotów turystyki, można wyróżnić turystykę: mieszkańców miast i mieszkańców wsi, turystykę dzieci i młodzieży, turystykę trzeciego wieku, turystykę niepełnosprawnych itp.
Ważnym kryterium podziału jest środek transportu. Wyróżniamy wtedy turystykę: drogową (motorową, samochodową, autokarową, rowerową), wodną (morską, śródlądową, kajakową, żeglarską, promową), kolejową, samolotowa itd. W praktyce znacznie częściej używa się określeń mówiących o konkretnych środkach transportu (np. turystyka autokarowa, promowa, kajakowa, rowerowa) niż rodzaju transportu (np. turystyka drogowa, wodna czy kolejowa). Ze względu na okres wyjazdu oraz porę roku można mówić o turystyce urlopowej i wakacyjnej, letniej, zimowej itd. Często stosuje się także podział ze względu na region koncentracji turystów. Wtedy wyodrębnia się turystykę górską, nizinną, nadmorską itd. Z kolei ze względu na koszty oraz sposób finansowania wyróżnia się turystykę komercyjną (a więc realizowaną na zasadach rynkowych). I turystykę socjalną, w której występuje element dofinansowania (pośredniego i bezpośredniego) uczestnictwa w turystyce.
Bardzo istotnym kryterium wyodrębniania różnych form turystyki jest cel wyjazdu. Najczęściej wyróżnia się turystykę krajoznawczą, wypoczynkową, zdrowotną, kulturową, sportową, religijną, pielgrzymkową, itp. W związku z tym, że cele wyjazdów mogą być tak różne, jak różne są potrzeby ludzkie oraz motywy uprawiania turystyki.”
Muszę jednak zauważyć, że przedstawiony podział, nie wyczerpuje wszystkich rodzajów turystyki, a jedynie klasyfikuje najważniejsze z nich.
„Zarówno w mowie potocznej, jak w literaturze fachowej z zakresu turystyki, funkcjonują jeszcze inne formy turystyki, które są wyodrębnione nie ze względu na jakieś konkretne kryterium, ale raczej ze względu na specyficzne cechy w istotny sposób rzutujące na całą sferę organizacji i obsługi osób w nich uczestniczących. Oto najważniejsze z nich:
Turystyka biznesowa – podróże w interesach. Cechą charakterystyczną tej formy podróży (zaliczanej od pewnego czasu także do turystyki) jest to, że wykazuje ona znacznie mniejszą wrażliwość na takie czynniki decydujące o wyjazdach, jak: wielkość dochodów, wolny czas, ceny czy sezonowość. Wyróżnia się także zasadniczo odmiennym sposobem akwizycji i pozyskiwania klientów oraz jakością i zakresem usług (np. sprawny system telekomunikacji, dostęp do fachowej prasy i informacji ekonomicznych itp.). Turystyka biznesowa stanowi obecnie jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się segmentów rynku turystycznego.
Turystyka kongresowa – pod tym hasłem kryją się najczęściej wyjazdy na różnego rodzaju konferencje, sympozja, seminaria itp. Uczestniczą w niej głównie naukowcy, politycy, członkowie różnych organizacji społecznych, gospodarczych, kulturalnych, sportowych itp. Krótkoterminowy, raczej elitarny oraz grupowy charakter tej formy turystyki wpływa zasadniczo na zakres, charakter i jakość obsługi, w tym zwłaszcza konieczność zapewnienia specjalnych warunków do świadczonych usług (np. odpowiednio duże i dobrze wyposażone w nowoczesny sprzęt obiekty), co sprawia, że obsługą tego typu imprez najczęściej zajmują się wyspecjalizowane instytucje.
Turystyka motywacyjna (Incentive tourism) – traktowana, jako jeden z elementów nowoczesnego zarządzania oraz kształtowania stosunków międzyludzkich w przedsiębiorstwie. Jest bardzo popularna w USA oraz wielu krajach Europy. Są to wyjazdy turystyczne organizowane przez pracodawców dla swoich pracowników, które z jednej strony stanowić mogą nagrodę za rzetelną pracę lub osiągnięty sukces, z drugiej zaś rodzaj zachęty na przyszłość. Turystyka motywacyjna ma wzbudzić u jej uczestnika uczucie wdzięczności i lojalności wobec własnej firmy.
Turystyka etniczna – dotyczy głównie turystyki międzynarodowej. Obejmuje podróże związane z miejscem pochodzenia(urodzenia i zamieszkania) w przeszłości zarówno samych turystów, jak i ich przodków. Będą to więc podróże odbywane przez emigrantów do kraju pochodzenia (np. przyjazdy tzw. Polonii do Polski) lub podróże, w czasie których uczestnicy odwiedzają tereny, które w wyniku zmian granic państwowych znajdują się aktualnie na terytorium innego kraju. (np. podróże Polaków na tzw. Kresy Wschodnie, oraz podróże kresowiaków do Polski). Z turystyką etniczną ściśle wiąże się zjawisko diaspory rozumiane, jako rozproszenie danej narodowości na obczyźnie, oraz powstawanie grup etnicznych na emigracji. Dla tych grup – które łączy wspólne pochodzenie, język i kultura – turystyka jest jedną podstawowych form utrzymywania więzi z krajem ojczystym.
Turystyka alternatywna (często używa się także terminu turystyka zrównoważona – sustainable tourism) – określenie, które wyznacza nowy sposób podejścia do turystyki polegający na preferowaniu takich form uczestnictwa oraz organizacji i obsługi ruchu turystycznego, który opiera się na zasadzie zrównoważonego rozwoju. Jego istotą jest, aby rozwój turystyki na danym terenie odbywał się z korzyścią zarówno dla środowiska przyrodniczego i kulturowego, ludności terenów odwiedzanych, organizatorów turystyki, jak i dla samych turystów. Termin ten należy rozumieć, jako przeciwieństwo turystyki masowej. Główną ideą turystyki alternatywnej jest kontrolowany rozwój, indywidualizacja, aktywność i wysiłek oraz poszukiwanie jak najbliższego kontaktu z ludnością miejscową. Z turystyką alternatywną blisko związane są pojęcia ekoturystyki i agroturystyki. O ile turystyka alternatywna to raczej nowy sposób podróżowania, to ekoturystyka odnosi się do nowych form planowania rozwoju turystycznego i prowadzenia działalności gospodarczej w turystyce. Natomiast agroturystyka jest rodzajem turystycznej działalności gospodarczej polegającej na przyjmowaniu turystów we własnym gospodarstwie rolnym”
Tak wiem, nuuuuda
